Bánh gai cổ truyền Ninh Giang Hải Dương

Bánh gai là món bánh ngọt cổ truyền xuất phát từ vùng đồng bằng Bắc Bộ, hiện nay bánh gai được bán ở nhiều nơi, nhưng nhắc tới bánh gai đặc sản truyền thống thì hầu hết mọi người đều nhớ tới Ninh Giang - Hải Dương.

Bánh gai Ninh Giang có vị ngọt của mật, thơm dẻo quánh của bột nếp hòa quyện cùng nhân đỗ thơm ngậy với mỡ, dừa, hạt sen... mang một hương vị đặc trưng mà không nơi nào có được.


Nằm bên dòng sông Luộc êm đềm, cách thành phố Hải Dương khoảng 30km, thị trấn Ninh Giang là vùng quê nổi tiếng với đặc sản bánh gai được nhiều du khách biết đến.

Theo lời kể của các cụ cao niên, nghề làm bánh gai tại đây đã xuất hiện từ rất lâu, cách đây khoảng 700 năm.

Khi xưa, bánh gai được nặn tròn như quả chanh, không bọc lá, thường chỉ được làm nhiều trong ngày lễ Tết, ngày thường là món quà hiếm, nhà ai có người đi xuống huyện về mới có 1 chiếc bánh, xắt thành từng miếng nhỏ cho mỗi người cùng nhâm nhi vị ngọt đượm, thơm bùi.

Còn nay, bánh bọc lá - nhân dẹt, được làm quanh năm, trở thành đặc sản quà biếu dành cho khách khi ghé qua thị trấn Ninh Giang.

Hiện nay trên địa bàn Huyện có khoảng trên dưới 100 cơ sở sản xuất bánh gai, trước kia bánh thường được đặt trong ngày lễ hội, giỗ chạp, đám cưới... nay du khách nhiều nơi biết tiếng tìm mua ngày càng đông, vì vậy từ một số ít cơ sở gia truyền ban đầu, hiện nay nghề làm bánh được mở rộng trở thành một công việc thường nhật ổn định cho người dân trong vùng.


Để làm nên một chiếc bánh gai ngon cần nhiều sự kỳ công. Đầu tiên, gạo làm bánh được chọn là gạo nếp cái hoa vàng đặc sản. Mật làm bánh phải ngọt, đun nóng để trộn cho dễ. Lá gai phải chọn lá gai nếp thì bánh mới dẻo, có mùi thơm đặc trưng.

Lá gai được phơi khô, làm sạch, sau đó chế biến theo phương pháp truyền thống để tạo thành bột lá gai có màu đen đặc trưng, bột lá gai được trộn đều với bột gạo nếp, mật tạo thành phần vỏ dẻo của bánh.


Phần nhân bánh được chuẩn bị bao gồm mỡ cánh được muối cùng đường tạo nên độ giòn, không còn vị ngấy, bột đậu xanh bóc vỏ, bên cạnh đó các nguyên liệu không thể thiếu là dừa, hạt sen, vừng... hòa quyện tạo nên hương vị tròn trịa của chiếc bánh gai Ninh Giang.


Cụ Bùi Thị Tới là một trong những người làm bánh gai lâu năm tại Ninh Giang chia sẻ: “ để làm bánh ngon phải tuân thủ một số nguyên tắc như bột làm bánh phải dùng toàn gạo nếp, nếu lẫn gạo tẻ thì bánh sẽ cứng, không ngon. Nguyên liệu phải sạch sẽ đảm bảo thì bánh mới thơm đúng vị, bảo quản được lâu... khi trộn bột, nguyên liệu càng mịn, trộn càng lâu thì bánh càng dẻo, mềm và thơm. Mỗi người lại có cách thức và bí quyết riêng nhưng đó là những điều cơ bản để làm nên vị ngon của chiếc bánh.”

Hiện nay bánh gai bà Tới Ninh Giang nổi tiếng nhiều nơi, trở thành thương hiệu của bánh gai truyền thống Ninh Giang.